maandag 13 mei 2013

Gronduitgifte en commercie

Zoals wij in Nederland de Hypotheekrenteaftrek hebben, zo hebben onze Belgische buren de Woonbonus. Een variant. En net zoals bij ons de HRA onder druk staat, wordt er ook in België gekeken of dit nog wenselijk en haalbaar is om voort te zetten. Het CIB, de branchevereniging van makelaars, onze Belgische zusterorganisatie, gaat hier binnenkort het debat over aan met de overheid en de politiek.

Studiedagen
In het kader van de voorbereiding hierop worden een drietal studiedagen georganiseerd door de Vastgoedakademie in Antwerpen. Op de eerste bijeenkomst mag ik als gastspreker aanwezig zijn om de Nederlandse markt te schetsen: Lessen uit Nederland. Bij de voorbereiding van de presentatie probeer ik altijd te peilen of de boodschap helder overkomt. Zo probeerde ik ook de rol van de gemeentes inzake gronduitgifte uit te leggen aan een leek.

Schaarste
In het onderzoek van de Tijdelijke Commissie Huizenprijzen, via het rapport Kosten Koper, worden grote vraagtekens gesteld bij de rol van de gemeenten. Er is sprake van een te nauwe verwevenheid tussen bouwbeleid en grondbeleid. Dit, door het (commerciële) belang van de gemeente om zo veel mogelijk te verdienen aan gronduitgifte. Terwijl de gemeente primair natuurlijk een publieke taak heeft: zorgen voor huisvesting, zorgen voor haar inwoners. Gemeenten creëren schaarste, zodat de grondprijzen stijgen. Geld in het laatje. Probeer dat maar eens uit te leggen.

Bestemming
Probeer maar eens uit te leggen dat een gemeente bepaalt dat er de komende jaren, ik noem maar iets, jaarlijks maar vijftig huizen mogen worden gebouwd. Ongeacht de vraag, ongeacht het aanbod. Het kan zo maar zijn dat er behoefte is aan tachtig woningen, of twintig. Maar nee, ambtelijk wordt ergens, door iemand, het getal vijftig bepaald. Dat is toch eigenlijk wel heel erg vreemd, toch?

Doel
Zou het niet zo moeten zijn dat gemeenten dienend optreden in deze? Dat de publieke verantwoording leidend is en niet het commerciële belang? Als er 100 mensen willen gaan wonen in een gemeente, dan is het toch raar dat diezelfde gemeente zegt, dat willen wij niet hebben. Voor u geen huis, want dan is er geen schaarste. Als je dit aan een leek probeert uit te leggen, dan wordt je aangekeken alsof je van een andere planeet komt. Ik ben benieuwd hoe donderdag onze Belgische collega’s met dit soort vraagstukken omgaan.

Ed



woensdag 8 mei 2013

Asbest voorspelbaar?

Een van de problemen bij conflicten is altijd de welles–nietes patstelling. Als ik kijk naar klachten die gepubliceerd worden over ons vakgebied valt het mij op dat alles steeds meer wordt gejuridiseerd. Vrijwel iedereen heeft tegenwoordig een rechtsbijstandverzekering en gaat vol voor zijn eigen gelijk. Waar vroeger nog veel werd opgelost met een fles wijn en een bos bloemen, ligt tegenwoordig direct een dossier van een kilo op de deurmat.

Casus
Van onze huisadvocaat kreeg ik wederom een interessante uitspraak voorgelegd. Steeds meer en meer blijkt het belang dat vanuit professionele zekerheid het steeds belangrijker wordt om vast te leggen wat je doet en wat je zegt. Om onduidelijkheid als in deze asbest casus te voorkomen. Het scherm is aan Mr. Dohmen!
Ed .

Geen asbest bij de buren: toch non-conform?
Een handelaar verkoopt een woonboerderij waar hij zelf nooit gebruik van heeft gemaakt. De verkoper heeft een onderzoeksrapport van percelen er naast. Daarin staat dat er geen asbest in de grond is aangetroffen. Koper zegt dat hij er van uit ging dat dit rapport ook zijn perceel betrof.

Rechtbank
Het hof geeft aan dat als niet is gemeld dat het rapport “de buren” betrof, verkoper koper op het verkeerde been heeft gezet en aansprakelijk is o.g.v. non-conformiteit. De makelaar van verkoper geeft aan dat hij twee keer tegen de makelaar van koper heeft gezegd dat het rapport ging over aangrenzende percelen, de makelaar van koper ontkent dat dat gezegd is. Het hof zegt: de kennis van de aankoopmakelaar staat gelijk aan de kennis van koper, want de aankoopmakelaar hoort dat door te geven. Dus àls verkoper kan bewijzen dat er is gezegd dat het rapport niet ging om het te verkopen perceel, gaat verkoper vrijuit.

Aannames
Want: als koper wist dat het rapport over aangrenzende percelen ging, had hij kunnen weten dat het rapport geen of zeer weinig relevante info over dit perceel zou geven. Dat, in combinatie met het feit dat verkoper handelaar is en nooit het perceel in gebruik heeft gehad, leidt er toe dat de koper had nader onderzoek had moeten verrichten. Het is immers een feit van algemene bekendheid is dat in de grond rond agrarische bedrijfsgebouwen vaak asbest aangetroffen wordt. Het hof besluit dat de verkoper een termijn krijgt om te bewijzen dat er is gezegd dat het rapport om aangrenzende percelen gaat. Lees hier de uitspraak

Bron: Dohmen advocaten

vrijdag 3 mei 2013

Nieuwbouw starterswoningen

Er was regelmatig nieuws deze week over de woningmarkt. Dat begon met de meest recente nieuwsbrief van de Rijksoverheid met daarin de klinische gegevens. An sich niet echt nieuws, maar toch wel goed om te weten. Goed om even naar te kijken, hoewel u deze nieuwsbrief waarschijnlijk zelf al heeft ontvangen.

Parallel
Wat mij boeide was een discussie die ik hoorde over een parallel tussen de kantorenmarkt en de woningmarkt. Dat er sprake is van zeer forse leegstand in het commercieel vastgoed is algemeen bekend. Nadat eerst de kantorenmarkt hiermee te maken kreeg, krijgt nu ook de retailmarkt hiermee te maken. Meer en meer wordt de winkelstraat gekenmerkt door leegstand. Een combinatie van recessie met de hand op de knip en de opkomst van e-commerce en e-shopping. Kijken, knijpen en passen in de winkel en vervolgens op internet voor de laagste prijs bestellen.

Leegstand
Deze leegstand wordt meer en meer problematisch, aan alle kanten hoor je bezwaren tegen nieuwbouw in het commercieel vastgoed. Zolang er nog leegstand is, niet meer bouwen. Uiteraard een utopie, want waarom is er leegstand? Exact, omdat er anders en beter beschikbaar is. Maar ik hoorde deze discussie ook over de woningmarkt. Stop met het bouwen van starterswoningen, was het credo.

Duh?
Dat was een vreemd geluid om te horen. Niet alleen is de bouw een cruciale werkgelegenheidsmotor die op z’n rug ligt met de pootjes omhoog en wel wat hulp kan gebruiken. Ook is er een verwacht tekort aan woningen binnen onafzienbare tijd, door de totale stilval van de bouw. Maar toch zat er wel wat in. Duidelijk is dat de starters de katalyserende factor op de woningmarkt zijn. Het lijkt me dat we het met z’n allen daar wel over eens zijn. De starter kan een cascade aan reacties geven die de stagnatie op de markt doorbreekt.

Nieuwbouw
Maar inderdaad, wat gebeurt er als de starter een nieuwbouwstarterswoning koopt? Inderdaad, helemaal niets! Er komt geen dynamiek op gang, het is een geïsoleerde transactie. Terwijl er op dit moment zat bestaande starterswoningen te koop staan. Als die worden gekocht, gaat de huidige bewoner op zoek naar een volgend huis en komt de cascade op gang.

Starters
Dus wat dat betreft was ik toch wel vrij snel om, stop met het bouwen van starterswoningen, zolang er nog bestaande starterswoningen te koop staan. Dat is goed voor de dynamiek op de markt, dat is goed voor de bouw, dat is goed voor Nederland! Of mis ik iets?
TGIF!

Ed

maandag 29 april 2013

Exclusieve opdrachtgeverschap

Nou weet ik dat je uit moet kijken dat positief kritisch beoordelen niet overslaat in scepticisme of zelfs verzuring. En dat de huidige markt soms vraagt om onconventionele middelen en dat je eigenlijk elk initiatief positief moet omarmen. Maar soms moet ik ook wel denken aan de opmerkingen van Cees de Korte, die als econoom elke dag om 11.45 op BNR de beursontwikkelingen becommentarieert. Als hij iets hoort waar hij twijfels bij heeft, slaat bij hem, in zijn eigen woorden, de bullshit meter al snel 100% in het rood.

Initiatief
Van onze marketing afdeling kreeg ik vanochtend een link over dé oplossing voor de stagnerende woningmarkt Laat meerdere makelaars je woning verkopen. Niks geen exclusiviteit bij opdrachtgeverschap, nee hoor, gewoon meerdere makelaars tegelijk aan het werk zetten. Tot wel vijf tegelijk. Wat ik me alleen afvraag, met welk doel? Wie wordt hier gelukkig van? Ik heb geen flauw idee eerlijk gezegd!

Matchmaking
Waar het om gaat is dat koper en verkoper bij elkaar worden gebracht. In principe kunnen vrijwel alle makelaars over dezelfde middelen beschikken om een pand te vermarkten. Net zozeer als vrijwel alle kopers over dezelfde middelen kunnen beschikken om een pand te vinden. Het gaat er echter om dat je bij het juiste pand de juiste middelen op de juiste manier weet in te zetten. De vraag is dan ook wie wordt hier nou blij van?

Exclusiviteit
Door deze club wordt verwezen naar het buitenland, dat het daar gebruikelijk is dat meerdere makelaars bij een pand betrokken zijn. Ik weet niet of u wel eens heb gekeken naar de Duitse of Spaanse markt, waar dit ook gebeurt. Over het algemeen worden consumenten er daar niet vrolijker op, is de service niet conform de Nederlandse eisen en onder de drie procent courtage zal je daar niet tegenkomen. Vergelijking met het buitenland is dus niet zo heel slim.

Consument
Want okay, soms kan het zijn dat een makelaar niet de juiste dienstverlening heeft. Of de consument de verkeerde verwachtingen of het verkeerde budget. Velen willen vaak niet hun huis verkopen, maar alleen in de verkoop hebben staan. Te hoge prijs en niet bereid te investeren in verkoop. Ook met 5 of 10 makelaars die tegelijk werken verander je dat niet. Want vijf keer op Huislijn.nl zetten, vijf keer een advertentie plaatsen, vijf keer in de etalage hangen, het is niet een kwestie van vermenigvuldigbaar resultaat. 1 makelaar verkoopt een pand in 15 maanden, dus met vijf makelaars lukt het in 3 maanden?

Makelaar
En dan nog als laatste, een makelaar die zichzelf serieus neemt, zou die zo een opdracht aannemen? Ik denk het niet. Collegiale verkoop, dat is vaak bespreekbaar, maar dan wel onder wederzijdse voorwaarden en afspraken. Maar willekeurig panden in de verkoop nemen waar Jan en Alleman zich ook mee bezig houdt? Ik denk niet dat dit initiatief ons veel gaat brengen.

Ed