Prijsopdrijving door makelaars?

Mede in de slipstream van het rapport Kosten Koper van de Tijdelijke Commissie Huizenprijzen gaan er op internet en in sommige krantenfora discussies de ronde over de waardeontwikkeling van woningen. Een van de veel voorkomende opmerkingen is dat makelaars en taxateurs de prijzen hebben opgeblazen. Een vreemde redenering in mijn ogen.

Economie
Voor zover ik weet is vrijwel de gehele westerse economie gefundeerd op het principe buy low - sell high. Als ik naar de prijsvorming van woningen kijk, dan is de prijsvorming gefundeerd op hetzelfde principe, waarbij drie pijlers het fundament ondersteunen: de beschikbaarheid van woningen – de betaalbaarheid van woningen – en de bereidheid van consumenten om te kopen dan wel te verkopen. De mening van de makelaar of taxateur kom ik in deze trias niet tegen.

Matchmaker
De makelaar is de man of vrouw die verkopende partijen bij elkaar brengt. Afhankelijk van zijn opdrachtgever zal deze de hoogst mogelijke of de laagst mogelijke prijs proberen te realiseren, onder de beste voorwaarden. Zo simpel is dat. Maar de opdrachtgever bepaalt uiteindelijk de limiet die hij wilt ontvangen of betalen, niet de makelaar. Toch? Dus een makelaar die een huis voor zijn opdrachtgever kan verkopen voor 5% boven de marktwaarde, is dat een goede makelaar? Ik denk het wel. Is die bezig prijzen op te drijven? Nee, die stelt gewoon de nieuwe, gangbare marktwaarde vast, totdat het tegendeel is bewezen.

Luchtbel
De redenering dat makelaars dan ook hebben gezorgd voor een zeepbel op de woningmarkt is niet juist. Er zijn vele partijen die de prijzen kunnen opdrijven. Denk aan de gemeenten met de uitgifte van grond, of de afgifte van bouwvergunningen. Deze kunnen kunstmatige schaarste of overvloed realiseren, wat een prijseffect heeft. Denk aan de projectontwikkelaar, die kan besluiten om wel of niet te ontwikkelen wat ook van invloed is op de vraag en aanbod curve. Of de bank, die de pijler betaalbaarheid / financierbaarheid kan beïnvloeden. Niet kunnen lenen = niet kunnen kopen = afname van vraag = prijsdaling. Of de overheid, die hetzelfde kan doen met subsidies en andere stimuleringsmaatregelen.

Rol
Op de vraag dus of makelaars en taxateurs een rol hebben gespeeld bij de ontstane zeepbel, uiteraard! Zoals gezegd ze brengen marktpartijen bij elkaar en registreren prijsontwikkelingen. Maar de mogelijkheid om de prijs te beïnvloeden, laat staan te bepalen, dat is een stap te ver. Als dan ook de vraag wordt gesteld wat makelaars gaan doen als de prijzen weer omhoog gaan of er zelfs weer een vlucht omhoog dreigt, kan dan ook niet anders geantwoord worden dan dat ze hun werk zo goed mogelijk zullen doen. De verkopende makelaar zal de hoogst mogelijke prijs voor zijn klant proberen te verkrijgen. En de aankopende makelaar de laagste. En de taxateur waardeert deze ontwikkelingen op de juiste manier. Want stijgende prijzen kunnen ook permanent worden.

Ed